H γοητεία του αρχαιότερου τροπαίου του κόσμου

Το κύπελλο Σκωτίας μπορεί να υστερεί σε αίγλη από το αντίστοιχο της Αγγλίας -και ποιο δεν υστερεί άλλωστε- έχει όμως τη δική του γοητεία.

Το κύπελλο Σκωτίας είναι το αρχαιότερο τρόπαιο του κόσμου κι αυτό από μόνο του το κάνει να ξεχωρίζει. Διεξάγεται με τους κανονισμούς του κυπέλλου Αγγλίας κι οι εκπλήξεις δε λείπουν, κάθε άλλο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι κάτοχος είναι η Inverness, πέρυσι η St Johnstone κι ότι στο σημερινό τελικό βρίσκονται αντιμέτωπες δύο ομάδες της Championship κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού. Μπορεί Rangers και Hibernian να είναι από τα μεγαθήρια του σκωτσέζικου ποδοσφαίρου είναι όμως γεγονός ότι καμία τους δεν αγωνίζεται φέτος στη μεγάλη κατηγορία.

Celtic και Rangers κυριαρχούν στο θεσμό με τους Bhoys να έχουν το ρεκόρ κατακτήσεων (36 τρόπαια σε 55 τελικούς) και τους Gers (33 τρόπαια σε 51 τελικούς) να ακολουθούν όμως κάθε άλλο παρά μονοπωλούν το τρόπαιο.

25 διαφορετικές ομάδες έχουν κατακτήσει το κύπελλο Σκωτίας, ενώ 33 διαφορετικές ομάδες έχουν βρεθεί σε τελικούς, κάτι εντυπωσιακό αν αναλογιστεί κανείς ότι τα τελευταία χρόνια η μεγάλη κατηγορία περιλαμβάνει μόλις 12 ομάδες.

Κι αυτή που ακολουθεί το Old Firm (Celtic και Rangers) σε κατακτήσεις είναι η Queen’s Park που μετρά 10 κύπελλα σε 12 τελικούς, τους πρώτους 12 τελικούς του θεσμού. Η Queen’s Park που είναι ακόμα σε ερασιτεχνικό επίπεδο (!) κι αγωνίζεται στην τελευταία επαγγελματική κατηγορία της Σκωτίας κι είναι και η ομάδα που κατέκτησε το πρώτο κύπελλο Σκωτίας το 1874.

Το τρόπαιο είναι το αρχαιότερο στον κόσμο, με τις ομάδες να κρατούν φυσικά ρέπλικες στη συνέχεια αφού το αυθεντικό μένει προσωρινά στην κατοχή του εκάστοτε κατόχου.

Το πρώτο κύπελλο Σκωτίας που κρίθηκε στα πέναλτι ήταν αυτό του 1990, όταν η Aberdeen νίκησε 9-8 τη Celtic, 0-0 η κανονική διάρκεια και η παράταση. Μόνο άλλη μια φορά χρειάστηκαν πέναλτι στον τελικό του κυπέλλου Σκωτίας, το 2006 όταν η Hearts επικράτησε 4-2 της Gretna (1-1 η κανονική διάρκεια και η παράταση).

Οι εκπλήξεις δε λείπουν όχι μόνο κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης αλλά και στους τελικούς, με την East Fife -ομάδα τότε της Division Two- να το σηκώνει το 1938 επικρατώντας της Kilmarnock που αγωνιζόταν στη μεγάλη κατηγορία.
Τη μεγαλύτερη έκπληξη είχε κάνει η Queen’s Park -που δεν ανήκε στις επαγγελματικές κατηγορίες- το 1893 όταν είχε κερδίσει την κάτοχο του τροπαίου Celtic στον τελικό.
Στη νεότερη ιστορία του θεσμού μπορούμε να βρούμε εκπλήξεις στη διάρκεια της διοργάνωσης, με τη Dundee να αποκλείεται από ομάδα της …Highland League, τη Fraserburgh, το 1959, ενώ το 1967 η Berwick Rangers απέκλεισε τους κατόχους του τροπαίου Rangers.
Αντιλαμβάνεστε και από το φετινό ζευγάρι ότι οι εκπλήξεις δε σταματούν. Oι Rangers είναι το φαβορί, αν επιβεβαιώσουν τα προγνωστικά θα πάρουν το 34^ο κύπελλο της ιστορίας της, ενώ η άλλη φιναλίστ, η Hibernian, που θα βρίσκεται και του χρόνου μια κατηγορία πιο κάτω, έχει να πάρει κύπελλο από το 1902 παρότι έπαιξε σε 10 τελικούς από τότε! Όσο για τις δύο τελευταίες κατόχους του τροπαίου, την Inverness και τη St Johnstone, το κύπελλο που πήραν πέρυσι και πρόπερσι αντίστοιχα ήταν το πρώτο της ιστορίας τους.
Το κύπελλο Σκωτίας έχει τη δική του γοητεία κι αν το παρακολουθήσετε σήμερα θα διαπιστώσετε ότι έχει το ίδιο τελετουργικό με το F.A. Cup και τη δική του ξεχωριστή γοητεία, κι η παρουσία του συγκεκριμένου ζευγαριού έχει φέρει ένα sold out που δύσκολα μπορούν να κάνουν τελικοί σε άλλες χώρες -εκτός Βρετανίας- όταν οι ομάδες δεν προέρχονται από τη μεγάλη κατηγορία

Τα προγνωστικά πάντως δεν έχουν θέση, παρά το δίκαιο φαβοριτισμό των Gers και τη στάμπα του …looser που ακολουθεί τους Hibs, μιας και τα κύπελλα είναι θεσμοί εκπλήξεων και το αρχαιότερο όλων δε θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση.